Częste oddawanie moczu, uczucie parcia na mocz, chęć częstszego oddawania moczu, pieczenie lub palenie w cewce moczowej po oddaniu moczu, to najczęstsze objawy zakażenia dróg moczowych. Czasami pojawiają się stany podgorączkowe. Pod koniec oddawania moczu może zmienić się jego kolor, czasami pojawia się nawet krew.
Szczególną uwagę chciałbym zwrócić na krwiomocz. W mojej praktyce nierzadko spotykam się z pacjentkami, które były leczone z powodu stanów zapalnych narządu moczowego. Występował u nich krwiomocz. Często okazywało się, że powodem krwiomoczu był proces nowotworowy.
Do rozwoju zakażeń dochodzi najczęściej, gdy następuje zastój moczu w drogach moczowych. Często nieprawidłowa budowa anatomiczna układu moczowego sprzyja zaleganiu moczu. Dzięki USG można tę wadę wykryć, a następnie ją leczyć, dlatego też badanie to powinno stać się już regułą. Gdy przyczyną zakażeń dróg moczowych jest kamica dróg moczowych, USG wykrywa złogi kamieni w układzie moczowym.
Do tego badania należy się odpowiednio przygotować i wypić dużo płynów, aby pęcherz moczowy był wypełniony moczem. Badanie wykonane z pustym pęcherzem nie jest miarodajne.
Kobiety a szczególnie kobiety w ciąży częściej chorują na zakażenia układu moczowego. I to zarówno dolnego odcinka układu moczowego, jak i górnego, np. odmiedniczkowe zapalenie nerek. Jest to spowodowane zmianami hormonalnymi oraz anatomicznymi w obrębie jamy brzusznej. Leczenie tego schorzenia w ciąży jest trudne, gdyż wiele preparatów ma niekorzystne działanie na rozwijający się płód. Noszenie krótkich spódniczek, powodując oziębianie dolnych partii ciała, może być przyczyną powstania zapalenia np. pęcherza moczowego. Oziębienie tych części ciała zdecydowanie wiąże się z większym ryzykiem powstania zakażeń układu moczowego. Najczęściej do zakażeń dróg moczowych dochodzi poprzez cewkę moczową. Mogą one mieć jednak i inne przyczyny. Na przykład na drodze krwiopochodnej, gdy zakażeniu ulegną narządy sąsiadujące z pęcherzem i nerkami. Zakażenia dróg moczowych mogą być również spowodowane stanami zapalnymi jajników, macicy, jelita grubego, wyrostka robaczkowego. Zdarza się to jednak rzadko.
Przed podjęciem leczenia antybiotykami należy jednak oddać mocz na posiew. Jest to konieczne, bo już po rozpoczęciu antybiotykoterapii wynik posiewu moczu będzie zafałszowany. Są jednak takie sytuacje (np. sobota, niedziela, a dolegliwości chorej są znaczne), w których lekarz może zlecić chorej antybiotyk mimo braku wyniku antybiogramu. Stosuje się wtedy antybiotyki o szerokim spektrum działania, które powinny zlikwidować zakażenie. Oprócz antybiotyku wykorzystuje się leki rozkurczowe oraz przeciwbólowe, które znoszą uporczywe parcie na mocz oraz ból. Kuracja antybiotykowa trwa zwykle 7-10 dni. Natomiast jeśli po 3-4 dniach, mimo stosowania leków, dolegliwości nie zmniejszają się, pacjent powinien natychmiast udać się do lekarza w celu zmiany terapii. Gdy wcześniej wykonano antybiogram, to zwykle po 3-4 dniach znamy już wynik i wiemy, na który antybiotyk dana bakteria jest wrażliwa, co umożliwia korektę leczenia.